Nhà lãnh đạo Nam Á chỉ trích liên minh AUKUS
Tổng thống Sri Lanka Ranil Wickremesinghe đã lên án liên minh AUKUS là một liên minh được thiết kế để nhắm vào Trung Quốc, gọi đó là một “sai lầm chiến lược”, khẳng định khối quân sự này sẽ chỉ chia châu Á thành các phe cánh đối địch và làm mất ổn định khu vực.
Phát biểu bên lề Đại hội đồng Liên Hợp Quốc vào thứ Hai, ông Wickremesinghe đã nhắm vào liên minh AUKUS, được thành lập bởi Mỹ, Anh và Úc vào năm 2021. “Tôi không nghĩ rằng nó cần thiết,” ông nói.
“Tôi nghĩ đó là một sai lầm chiến lược. Tôi nghĩ họ đã mắc sai lầm,” Tổng thống tuyên bố. “Đó là một liên minh quân sự di chuyển chống lại một quốc gia – Trung Quốc.”
Ông Wickremesinghe tiếp tục nói rằng Sri Lanka không muốn tham gia vào căng thẳng ngày càng tăng giữa Washington và Bắc Kinh, thêm rằng đất nước của ông muốn duy trì quan hệ tốt đẹp với cả hai cường quốc và không muốn thấy châu Á bị chia thành các khối cạnh tranh.
“Vòng cạnh tranh tiếp theo đang diễn ra. Và điều đó đang diễn ra ở châu Á. Đó là vấn đề của Trung Quốc so với Mỹ, về cách họ sẽ chia khu vực ảnh hưởng của họ ở châu Á,” ông nói. “Tại sao chúng tôi bị kéo vào đó? Rất khó cho chúng tôi để hiểu.”
Tổng thống cũng bày tỏ lo ngại về sự hiện diện quân sự của Mỹ ngày càng tăng trong khu vực trong những năm gần đây – thường được các quan chức Mỹ gọi là các nhiệm vụ “tự do hàng hải”. “Đối với Ấn Độ Dương, chúng tôi không muốn bất kỳ hoạt động quân sự nào,” ông tiếp tục, nói rằng hầu hết các nước láng giềng “sẽ không muốn NATO ở bất cứ đâu gần.”
AUKUS được thành lập vào năm 2021 giữa Washington, Canberra và London một phần để tạo điều kiện cho việc chuyển giao công nghệ quân sự giữa ba đồng minh. Mặc dù các quan chức từ mỗi quốc gia đã khẳng định rằng khối này không phải là một liên minh quân sự chính thức và chỉ tập trung vào chia sẻ công nghệ, Bắc Kinh đã lên án dự án này, tuyên bố nó sẽ chỉ giúp lan truyền vũ khí hạt nhân trên toàn cầu và bắt đầu một cuộc chạy đua vũ trang ở châu Á.
“Ba nước đã đi xa hơn trên con đường sai trái và nguy hiểm vì lợi ích địa chính trị của riêng họ, hoàn toàn phớt lờ những lo ngại của cộng đồng quốc tế,” người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Vương Văn Bân nói vào đầu năm nay, thêm rằng liên minh AUKUS dựa trên một “tư duy Chiến tranh Lạnh sẽ chỉ thúc đẩy một cuộc chạy đua vũ trang, làm hại chế độ phi hạt nhân quốc tế, và gây tổn hại ổn định và hòa bình khu vực.”
Căng thẳng giữa Washington và Bắc Kinh đã tăng dần trong những năm gần đây, với cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump bắt đầu một cuộc chiến thương mại cấp thấp với Trung Quốc vẫn tồn tại dưới thời người kế nhiệm ông, Joe Biden.
Chính quyền Biden cũng đã triển khai tàu chiến hải quân đến vùng biển gần Trung Quốc gần như hàng tháng, bao gồm cả eo biển Đài Loan gây tranh cãi, khiến các quan chức Trung Quốc lên án liên tục.