Ngành gạo ít chịu ảnh hưởng do dịch bệnh Covid-19

Theo báo cáo của Tổng cục Thống kê, mặc dù các ngành sản xuất đang gặp khó khăn do dịch Covid-19, nhưng trong tháng 2 hoạt động xuất nhập khẩu vẫn ghi nhận mức tăng trưởng dương. 

Cụ thể, kim ngạch hàng hóa xuất khẩu tháng 2/2020 ước tính đạt 18,6 tỷ USD, so với cùng ky 2019, xuất khẩu tháng 2/2020 tăng 34%. Tính chung 2 tháng đầu năm 2020, kim ngạch hàng hóa xuất khẩu ước tính đạt 36,92 tỷ USD, tăng 2,4% so với cùng kỳ năm trước. 

Trong đó, kim ngạch xuất khẩu một số mặt hàng nông sản giảm nhiều so với cùng kỳ năm trước như thủy sản đạt 912 triệu USD, giảm 17,7%; cà phê đạt 497 triệu USD, giảm 9,8% (lượng giảm 6,6%); rau quả đạt 481 triệu USD, giảm 17,4%; hạt điều đạt 315 triệu USD, giảm 19,3% (lượng giảm 6%); cao su đạt 231 triệu USD, giảm 24,2% (lượng giảm 32,4%); hạt tiêu đạt 81 triệu USD, giảm 18,8% (lượng giảm 2,8%). 

Riêng gạo được xem là điểm sáng xuất khẩu khi tạo bước ngoặt lớn trong tháng 2, với 372 triệu USD, tăng 20,5% và lượng tăng 15% so với cùng kỳ, điều này đặc biệt có ý nghĩa trong bối cảnh nhiều loại nông sản xuất khẩu bị sụt giảm do hạn chế giao thương với thị trường Trung Quốc do dịch Covid1-19.

Giá gạo xuất khẩu của Việt Nam trên thị trường đang có xu hướng liên tục tăng cao, gạo IR 50404 loại 5% tấm tăng từ 30 – 40 USD/tấn, đạt 380 USD/tấn, cao nhất từ tháng 12/2018 đến nay. Giá gạo xuất khẩu tăng kéo giá lúa trong nước cũng tăng theo, hỗ trợ tốt cho người nông dân.

Trước đó, trong năm 2019, ngành gạo trong nước đã có một năm sụt giảm mạnh, “bốc hơi” 300 triệu USD so với năm 2018. Cụ thể, sản lượng gạo xuất khẩu đạt gần 6,26 triệu tấn, chỉ thu về 2,75 tỷ USD, trong khi năm 2018 xuất 6,1 triệu tấn, nhưng mang về 3,06 tỷ USD. 

Tuy nhiên, tổng sản lượng gạo xuất khẩu sang Trung Quốc giảm xuống còn khoảng 8% tổng sản lượng gạo xuất khẩu. Cũng trong năm này, thị trường ghi nhận Philippines đứng vị trí thứ nhất về thị trường xuất khẩu gạo của Việt Nam. 

Bên cạnh đó, các thị trường nhập khẩu mạnh gạo của Việt Nam là Senegal tăng gấp 9,86 lần, Bờ Biển Ngà tăng 78,6%, Đài Loan tăng 31%, Hong Kong tăng 28,3% và Tanzania tăng 26,6%.

Một nhà giao dịch có trụ sở tại TP HCM cho biết, “Gần đây, chúng tôi đã nhận được đơn đặt hàng từ Philippines và Malaysia, trong khi nguồn cung vẫn ở mức thấp vì vẫn chưa bước vào đỉnh điểm vụ thu hoạch”.

Đánh giá về thị trường gạo, Phó Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam, ông Đỗ Hà Nam nhận định , dịch bệnh Covid-19 (nCoV) bùng phát tại Trung Quốc không ảnh hưởng tới hoạt động xuất khẩu gạo Việt Nam sang thị trường lớn nhất thế giới này.

Đồng quan điểm, bà Bùi Thị Thanh Tâm, Tổng giám đốc Tổng công ty Lương thực Miền Bắc, cho biết, gạo lại là một trong những ngành hàng sẽ có nhiều điều may mắn, ít chịu ảnh hưởng từ dịch bệnh Covid-19.

Bà Tâm phân tích, năm 2019, xuất khẩu gạo sang thị trường Trung Quốc giảm 64%; trong khi đó cách đây 5-6 năm, thị trường Trung Quốc chiếm khoảng 50% tổng sản lượng với trên 6 triệu tấn xuất khẩu mỗi năm của doanh nghiệp. Tuy nhiên, năm 2019, cơ cấu xuất khẩu gạo đã có nhiều thay đổi do Trung Quốc thay đổi cơ chế nhập khẩu, cộng với việc nâng cao chất lượng và tìm được những thị trường mới. Vì vậy, năm 2019, doanh nghiệp xuất khẩu sang Trung Quốc chỉ đạt 477.000 tấn với kim ngạch 247 triệu USD trong tổng số xuất khẩu trên 6 triệu tấn với kim ngạch khoảng 2,7 tỷ USD.

“Việc giảm phụ thuộc” ở mặt hàng gạo có ý nghĩa quan trọng. Nên nhìn chung đối với mặt hàng gạo sẽ không chịu sự tác động nhiều”, bà Tâm nhấn mạnh.