Giải đáp bí ẩn về nguồn gốc virus SARS CoV-2 và cách virus này lây lan sang người được coi là rất quan trọng để ngăn chặn các đại dịch trong tương lai.
Tuy nhiên, một bài viết trên trang Nature hôm 14-2 khẳng định trước sự thiếu hợp tác từ Trung Quốc, nơi dịch bệnh bắt đầu bùng phát vào cuối năm 2019, WHO đã từ bỏ nỗ lực tìm kiếm câu trả lời.
Phản bác lại, ông Ghebreyesus khẳng định: “Chúng ta cần tiếp tục cho đến khi tìm được câu trả lời. Hiểu biết cách đại dịch COVID-19 bùng phát là rất quan trọng”.
Ông cho biết gần đây ông đã gửi thư cho một quan chức cấp cao ở Trung Quốc để “yêu cầu hợp tác, vì chúng tôi cần hợp tác và minh bạch thông tin… để biết COVID-19 bắt đầu như thế nào”.
Hai giả thuyết chính đã được tranh luận sôi nổi bao gồm virus lây lan tự nhiên từ dơi sang động vật trung gian và sang người, hoặc thoát ra ngoài do sự cố trong phòng thí nghiệm.
Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus. Ảnh: Reuters
Bài viết trên Nature khẳng định WHO “lặng lẽ gác lại giai đoạn thứ hai của cuộc điều tra khoa học rất được mong đợi về nguồn gốc của đại dịch COVID-19”.
Trưởng nhóm kỹ thuật ứng phó COVID-19 của WHO Maria Van Kerkhove tỏ ra bức xúc với bài viết này khi nhấn mạnh: “WHO không từ bỏ điều tra nguồn gốc COVID-19. Chúng tôi chưa từ bỏ và sẽ không từ bỏ. Không có chuyện WHO âm thầm gác lại điều tra. Chúng tôi đã và sẽ tiếp tục minh bạch, cởi mở”.
WHO đã tiến hành giai đoạn đầu của cuộc điều tra bằng cách cử một nhóm chuyên gia quốc tế đến TP Vũ Hán – Trung Quốc, vào đầu năm 2021. Sau cuộc điều tra này, WHO đã viết báo cáo cùng các đối tác Trung Quốc.
Tuy nhiên, cuộc điều tra nêu trên đã vấp phải chỉ trích vì thiếu minh bạch và khả năng tiếp cận thông tin, cũng như không đánh giá đầy đủ giả thuyết virus rò rỉ từ phòng thí nghiệm. Báo cáo kết luận giả thuyết này là “cực kỳ khó xảy ra”.
Đại dịch COVID-19 khởi phát tại một chợ cá ở TP Vũ Hán – Trung Quốc. Ảnh: Reuters