Ngăn chặn trục lợi nhà ở xã hội

Người có nhu cầu mua nhà ở xã hội bị thiếu thông tin là thực tế đã và đang tồn tại nhiều năm qua.

Thiếu thông tin chính thống

Theo quy định, chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội phải công khai rộng rãi thông tin về giá bán, phương thức bán, số căn còn trống… để người có nhu cầu dễ dàng tiếp cận. Thế nhưng trong thực tế, tại nhiều dự án nhà ở xã hội, các thông tin này thường mập mờ.

Theo nhiều người có nhu cầu mua nhà ở xã hội, họ từng tìm hiểu trên internet nhưng không có bất cứ nguồn thông tin chính thống nào, kể cả trên website chính thức của nhiều đơn vị đầu tư, chủ quản. Thay vào đó là bạt ngàn thông tin mua bán căn hộ thương mại và website về bất động sản.

Đến tận địa chỉ các dự án để hỏi thăm, nhiều người chỉ thấy chi chít số điện thoại của nhân viên kinh doanh bất động sản hay một vài tấm biển ghi số điện thoại phòng kinh doanh, chủ đầu tư. Song, khi liên hệ các số điện thoại được cho là “chính chủ đầu tư”, họ lại nhận được thông tin hoàn toàn khác về thực tế căn hộ, giá bán lẫn thời điểm nhận nhà.

Nhà ở xã hội được quy hoạch, thiết kế đồng bộ với giá bán ưu đãi là mơ ước của số đông người dân, nhất là những người có thu nhập thấp. Tuy nhiên, việc tiếp cận những căn hộ này luôn khó khăn bởi nguồn cung thấp, tính minh bạch thông tin vẫn còn vướng mắc. Những vấn đề này khiến nhà ở xã hội thành “miếng mồi” để một số tổ chức, cá nhân trục lợi.

Vậy nên, cùng với quá trình số hóa nền kinh tế, bước đầu, cần hình thành cho được hệ thống thông tin gồm cơ sở dữ liệu, hệ thống phần mềm; hạ tầng công nghệ thông tin liên quan cần được xây dựng, quản lý đồng bộ, thống nhất từ trung ương đến các địa phương về các dự án nhà ở xã hội, đặc biệt là ở đô thị lớn như TP HCM.

Trong hệ thống cơ sở dữ liệu chung, cần tập hợp đầy đủ, chính xác và thường xuyên cập nhật thông tin, số liệu, dữ liệu chuyên ngành về nhà ở, thị trường bất động sản. Trên cơ sở đó, cơ quan quản lý chuyên môn nghiên cứu, phân tích, đánh giá, đưa ra các nhận định, dự báo về thị trường bất động sản. Việc công bố công khai thông tin sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan lĩnh vực nhà ở và thị trường bất động sản được tiếp cận để phục vụ việc quản lý, hoạch định chính sách, hoạt động đầu tư, kinh doanh.

Lễ động thổ xây dựng nhà ở xã hội thuộc khu dân cư Tân Thuận Tây, quận 7, TP HCM.Ảnh: Quốc Anh

Sử dụng hiệu quả đất đai

TP HCM cần lấy chỉ tiêu thống kê về nhà ở theo hướng đơn giản, dễ dàng thu thập thông tin, bảo đảm mục tiêu quản lý. Cụ thể, thông tin dữ liệu về chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở và kết quả thực hiện; các trường hợp phát triển nhà ở và xây dựng nhà ở theo dự án, bao gồm số lượng, diện tích nhà ở thương mại, nhà ở xã hội, nhà ở công vụ, nhà – đất phục vụ tái định cư, nhà ở được hỗ trợ theo chương trình mục tiêu quốc gia…

Việc công bố công khai thông tin liên quan quy hoạch đã được quy định cụ thể. Với sự phát triển của công nghệ số, cần thiết phải đẩy mạnh hơn nữa việc xây dựng cơ sở dữ liệu về quy hoạch. Trong cơ sở dữ liệu này, cần lưu trữ các thông tin chi tiết, trực quan như bản đồ, số liệu… và thường xuyên cập nhật khi có thay đổi, điều chỉnh, bổ sung. Bên cạnh đó, cần tạo điều kiện để người dân dễ dàng truy cập, tra cứu dữ liệu thông qua trang web hay phần mềm, ứng dụng điện tử.

Cùng với việc công khai thông tin quy hoạch, cần rà soát, lập danh mục dự án nhà ở, bất động sản, quỹ đất trên địa bàn và công bố rộng rãi, qua đó giúp đẩy mạnh hơn nữa thu hút đầu tư. Đồng thời, cần tiếp tục đơn giản hóa thủ tục hành chính, minh bạch quy trình, tạo sự bình đẳng giữa các nhà đầu tư, ngăn chặn lợi ích nhóm, tham nhũng, tiêu cực trong lĩnh vực đầu tư, xây dựng.

Với các dự án đã được phê duyệt quy hoạch chi tiết, có quyết định giao đất nhưng chậm triển khai, cần kiên quyết thu hồi, tránh lãng phí nguồn lực. Sử dụng hiệu quả tài nguyên đất đai sẽ là động lực quan trọng hàng đầu để thúc đẩy TP HCM phát triển kinh tế – xã hội cho xứng tầm đầu tàu của cả nước.