Đề xuất nhà chung cư có niên hạn: Cần cụ thể hơn

Mới đây, trong dự thảo Luật Nhà ở sửa đổi, Bộ Xây dựng đã có đề xuất quy định thời hạn sử dụng chung cư chỉ từ 50-70 năm thay vì lâu dài như từ trước đến nay. Thông tin này đã thu hút sự quan tâm của người dân, nhất là những người đã sở hữu hoặc có ý định sở hữu nhà chung cư.

Nhiều ý kiến trái chiều

Ông Phạm Đình Hoàng, cư dân chung cư Vinhomes Central Park (quận Bình Thạnh, TP HCM), cho rằng lâu nay không ít người dân ngại mua nhà chung cư một phần vì nó có thời hạn sử dụng theo khu đất, không sở hữu vĩnh viễn như nhà phố. Trong khi tâm lý người dân luôn xem nhà là “của để dành” cho các con nên nếu áp dụng thời hạn sở hữu thì người dân lại e dè hơn với nhà chung cư nếu không được giải thích thấu đáo.

Tổng giám đốc một công ty bất động sản có nhiều dự án chung cư đang triển khai tại TP HCM cho rằng chắc chắn với việc áp dụng niên hạn nhưng không đi kèm quyền lợi rõ ràng, hợp lý thì người dân sẽ e ngại mua nhà chung cư. Họ sẽ cân nhắc vì ai cũng muốn sở hữu vĩnh viễn tài sản. “Ngay khi có thông tin này trên báo, đã có một số khách hàng liên lạc dự án mà chúng tôi đang triển khai. Chúng tôi đã giải thích nhưng cũng không chắc chắn vì luật chưa ban hành” – vị tổng giám đốc này chia sẻ.

Giới hạn thời gian sở hữu nhà chung cư sẽ tác động lớn đến thị trường bất động sản

Cũng ý kiến này, TS Sử Ngọc Khương, Giám đốc cấp cao Bộ phận Đầu tư Savills Việt Nam, cho rằng cần có những giải pháp cụ thể hơn để đề xuất này nhận được sự ủng hộ rộng rãi của người dân.

Theo ông Khương, ở góc độ xây dựng theo quy chuẩn Việt Nam, tuổi thọ của công trình quy định bậc 1 là trên 100 năm, bậc 2 là từ 50 năm đến 100 năm, bậc 3 là từ 20 năm đến 50 năm, bậc 4 là dưới 20 năm. Sở dĩ có những bậc này vì liên quan vấn đề an toàn của công trình, sự an toàn của cư dân và vấn đề chỉnh trang đô thị. Có 2 vấn đề quan trọng cần cân nhắc là cấp sổ hồng đồng nghĩa với việc xác nhận quyền sử dụng và sở hữu tài sản trên đất có thời hạn. Như vậy, theo đề xuất trên, người dân có quyền định đoạt và sử dụng trong thời gian 50-70 năm cho đến khi công trình xuống cấp. Thứ hai, chứng nhận quyền sử dụng đất của chủ đầu tư dự án lại là lâu dài.

“Đề xuất này cho thấy sau 50-70 năm thì quyền định đoạt, sở hữu, sử dụng tài sản trên đất sẽ được kết thúc theo niên hạn công trình. Tuy nhiên, quyền lợi gắn liền với đất sở hữu lâu dài của chủ đầu tư sẽ được xử lý như thế nào vẫn chưa được xác định rõ” – ông Sử Ngọc Khương nhấn mạnh.

Chưa rõ ràng quyền lợi

Trong bối cảnh này, ngày 3-6, Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản – Bộ Xây dựng đã chính thức lên tiếng và khẳng định việc áp dụng thời hạn sử dụng nhà chung cư là phù hợp với xu hướng của nhiều nước trên thế giới như: Singapore, Trung Quốc, Thái Lan…, nhằm bảo đảm an toàn cuộc sống của cư dân tại các chung cư này. Theo đó, việc áp dụng thời hạn có thể là 50 năm, 70 năm hoặc 90 năm. Khi hết thời hạn sử dụng, nếu kết quả kiểm định nhà chung cư còn bảo đảm an toàn, người dân sẽ được gia hạn thời gian sử dụng.

Theo đó, Bộ Xây dựng đề xuất 2 phương án và đã được Chính phủ chấp thuận, báo cáo Quốc hội đề nghị đưa vào chương trình xây dựng luật của Quốc hội trong năm 2023. Đây mới chỉ là đề xuất chính sách ban đầu, sau khi được Quốc hội thông qua đưa vào chương trình xây dựng luật thì Bộ Xây dựng sẽ dự thảo cụ thể nội dung để lấy ý kiến rộng rãi của các chuyên gia, nhà khoa học, người dân.

Cụ thể, phương án 1 là sẽ bổ sung quy định thời hạn sở hữu nhà chung cư được xác định theo thời hạn sử dụng công trình theo quy định của pháp luật về xây dựng; phương án 2 là thời hạn sở hữu nhà chung cư được xác định theo thời hạn sử dụng đất xây dựng tòa chung cư theo quy định của Luật Đất đai.